CƠ QUAN KHÂM THIÊN GIÁM QUA CÁC TRIỀU ĐẠI QUÂN CHỦ VIỆT NAM

Tóm tắt

Khâm Thiên giám là tên gọi của cơ quan đảm nhận công việc quan trắc thiên văn, chế tác lịch pháp..., chính thức đi vào sử sách dân tộc ở giai đoạn trị vì của vương triều Nguyễn, nhưng tiền thân của nó thì đã xuất hiện từ những thời kỳ trước đó. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có một khảo cứu mang tính tổng thể và hệ thống về tên gọi, tiến trình ra đời và phát triển của Khâm Thiên giám trong lịch sử dân tộc. Trong bài viết này, chúng tôi đi sâu nghiên cứu, giải thích thuật ngữ “Khâm Thiên giám", làm rõ sự thay đổi tên gọi, cơ cấu tổ chức, chức năng và nhân sự làm việc trong cơ quan này qua các triều đại, đặc biệt là dưới triều Nguyễn - giai đoạn Khâm Thiên giám được tổ chức quy củ và còn lưu lại nhiều dấu tích nhất cho đến ngày nay.