Tạp chí Khoa học xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

TÁI LẬP TUYẾN ĐƯỜNG THỦY ĐẾN VÙNG ĐẤT MÔ XOÀI XƯA (Qua khảo sát địa điểm Chợ Bến và mạng lưới trao đổi ven sông thế kỷ XVIII - XIX)

TĂNG SẾN — 2025-04-23

Vùng đất Mô Xoài (tức Bà Rịa - Vũng Tàu nay) có mạng lưới đường thủy thuận lợi cho việc trao đổi từ khu vực ven biển vào nội địa. Lợi điểm này đã thúc đẩy hoạt động di chuyển, trao đổi hàng hóa diễn ra từ sớm tại địa bàn. Kết quả khảo sát (năm 2022) tại một số điểm ven dòng chảy đã cung cấp bằng chứng về hoạt động trao đổi hàng hóa vào đầu thế kỷ XIX. Thêm vào đó, tư liệu lịch sử ghi chép về vùng đất còn cho thấy thời điểm sớm hơn của tuyến đường thủy vào thế kỷ XVIII. Những thông tin này cho phép phác họa tuyến đường thủy đến vùng đất Mô Xoài xưa theo hướng từ khu vực bên ngoài (ven biển) thông qua dòng chảy ven bờ tiếp cận vùng nội địa.

PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở TỈNH ĐẮK NÔNG GIAI ĐOẠN 2021 - 2025

NGUYỄN ĐÌNH PHONG — 2025-04-23

Dựa vào các tài liệu thứ cấp về thực hiện chính sách dân tộc trong việc phát triển kinh tế - xã hội ở Đắk Nông, bài viết cho thấy, bên cạnh sự chuyển biến tích cực về kinh tế - xã hội thì kết quả giảm nghèo chưa thực sự bền vững, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao, cùng một số thách thức khác cần có giải pháp để nâng cao đời sống của các tộc người thiểu số ở Đắk Nông hiện nay.

SỰ HÀI LÒNG VỀ DỊCH VỤ KHÁM CHỮA BỆNH (Trường hợp bệnh nhân ngoại trú tại bệnh viện đa khoa ở Thành phố Hồ Chí Minh)

HOÀNG THỊ NGỌC — 2025-04-23

Chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh là nhân tố quan trọng tác động nhiều đến sự hài lòng của bệnh nhân. Từ khảo sát 200 bệnh nhân ngoại trú (phỏng vấn trực tiếp 10 người), độ tuổi 18 - 60 tuổi (năm 2019) đến khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Hóc Môn (TPHCM), bài viết phân tích sự hài lòng của bệnh nhân đối với chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh; trên cơ sở đó khuyến nghị thêm về chất lượng dịch vụ như: tăng cường đổi mới cơ sở vật chất phục vụ khám chữa bệnh; cải thiện hơn nữa thái độ ứng xử của nhân viên y tế tại bệnh viện: xây dựng quy trình khám bệnh công khai tại bệnh viện và trên trang web cũng như qua các kênh mà người dân dễ dàng tiếp cận để nâng cao sự hài lòng của bệnh nhân.

TƯ TƯỞNG YÊU NƯỚC CỦA HƯNG ĐẠO VƯƠNG TRẦN QUỐC TUẤN

BÙI HUY DU — 2025-04-23

Cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng yêu nước của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đã để lại dấu ấn đậm nét trong lịch sử tư tưởng Việt Nam; tinh thần yêu nước của ông thể hiện rõ qua cả tư tưởng chính trị lẫn quân sự. Nghiên cứu phân tích tinh thần yêu nước của Hưng Đạo Vương qua quan điểm khoan thư sức dân, ý chí bảo vệ độc lập dân tộc và các tư tưởng quân sự nổi bật như lấy yếu chế mạnh, tinh thần đoàn kết bảo vệ đất nước... Những luận điểm đó đã trở thành di sản tư tưởng của dân tộc và vẫn luôn là những bài học quý giá cho các thế hệ người Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC CỦA CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ CỔ ĐẠI - MỘT CHỈ DẪN CHO HẠNH PHÚC

HUỲNH NGUYÊN PHÁT — 2025-04-23

Triết học của chủ nghĩa khắc kỷ cổ đại là triết học thực hành, điều này được thể hiện rõ nét thông qua bộ phận đạo đức học hợp thành nên hệ thống tư tưởng của trường phái này. Đạo đức học khắc kỷ cung cấp cho chúng ta những quan niệm có tính chất căn bản về con người và đời sống, để từ đây hình thành nên cách sống hạnh phúc vươn đến sự minh triết. Bài viết góp phần đưa đến góc nhìn về đạo đức học khắc kỷ ở hai phương diện: Nhân học triết học với các quan niệm làm cơ sở lý thuyết cho đạo đức học khắc kỷ và đạo đức học khắc kỷ thực hành. Qua đó cho thấy các giá trị tư tưởng và thực hành của trường phái triết học này trong thời đại hiện nay.

CÁC ĐỊA DANH HÀNH CHÍNH CẤP TỈNH CỦA VIỆT NAM ĐÃ ĐƯỢC ĐẶT NHƯ THẾ NÀO?

VŨ THỊ SAO CHI — 2025-04-23

Từ cơ sở lý thuyết địa danh học và bằng phương pháp thống kê, thủ pháp phân tích hình thái bên trong của từ và phương pháp lịch sử (nghiên cứu diễn tiến lịch sử của các địa danh), bài viết làm rõ đặc điểm ngôn ngữ, những căn cứ để đặt địa danh các tỉnh thành Việt Nam từ xưa đến nay. Từ đó đúc rút ra các quy tắc mang tính nguyên lý để phục vụ cho hoạt động thực tiễn như đặt địa danh cho các tỉnh thành được sáp nhập, hợp nhất. Các quy tắc chi phối việc đặt địa danh tỉnh thành Việt Nam cần đảm bảo tính khoa học, tính dân tộc và tính đại chúng. Mỗi quy tắc này được biểu hiện bằng những tiêu chuẩn cụ thể.