Tạp chí Khoa học xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC SINH THÁI TRONG ĐẠO ĐỨC KINH CỦA LÃO TỬ

NGUYỄN THẾ PHÚC — 2025-09-24

Triết học sinh thái là một lĩnh vực triết học liên ngành hiện đại, hình thành từ giữa thế kỷ XX như một phản ứng phê phán đối với hệ tư tưởng khai thác và thống trị tự nhiên vốn chi phối quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa toàn cầu. Với mục tiêu xây dựng một nền tảng triết lý mới cho mối quan hệ giữa con người và thế giới tự nhiên, triết học sinh thái đề xuất thế giới quan phi nhân bản trung tâm, đề cao giá trị nội tại của tự nhiên và hướng tới một lối sống, đạo đức thuận theo tự nhiên và mô hình phát triển bền vững. Tác phẩm Đạo đức kinh của Lão Tử không trực tiếp bàn về môi trường theo nghĩa kỹ thuật hiện đại, nhưng chứa đựng nhiều khái niệm triết lý có giá trị nền tảng cho tư duy sinh thái như: “Đạo” nguyên lý sinh thành và điều phối vạn vật; “vô vi” hành xử thuận theo tự nhiên, không can thiệp cưỡng chế; “thiểu dục” và “tri túc” tiết chế dục vọng và tiêu dùng có giới hạn; “phản” chu kỳ tuần hoàn sinh thái. Những tư tưởng này không chỉ là thành tựu triết lý độc đáo của phương Đông cổ đại mà còn hàm chứa những gợi mở quý báu cho công cuộc kiến tạo đạo đức môi trường và phát triển bền vững hiện nay.

TÌM HIỂU MỘT SỐ CHÍNH SÁCH VĂN HÓA CỦA TRIỀU MINH MẠNG (1820 - 1841) Ở NAM BỘ

LÊ THỊ VĨ PHƯỢNG — 2025-09-24

Vào thời Minh Mạng (1820 - 1841), vùng đất Nam Bộ đã trở thành một khu vực phát triển trù phú, đa dạng về dân tộc, giai tầng xã hội và thành phần kinh tế, hình thành nên diện mạo văn hóa - xã hội khác biệt so với nhiều vùng khác trong cả nước. Trong định hướng chung về sự phát triển thống nhất đời sống văn hóa xã hội của cả nước, triều Minh Mạng đã ban hành và triển khai nhiều chính sách văn hóa tại khu vực này. Trên cơ sở khảo sát các sử liệu Hán Nôm triều Nguyễn đã được dịch và công bố, bài viết làm rõ thêm các chính sách văn hóa của triều đình Minh Mạng ở Nam Bộ. Qua nghiên cứu cho thấy, triều Minh Mạng đã tăng cường phát triển giáo dục Nho học, tuyên truyền các giá trị Nho giáo, xây dựng các biểu tượng quyền lực và văn hóa chính thống của vương triều, đồng thời chuẩn định một số thiết chế văn hóa địa phương cũng như cách thức nhà Nguyễn quản lý đời sống xã hội ở Nam Bộ trong nửa đầu thế kỷ XIX.

ỨNG DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở CÁC DOANH NGHIỆP DỊCH VỤ VỪA VÀ NHỎ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

NGUYỄN THỊ VÂN — 2025-09-24

Bài viết sử dụng dữ liệu khảo sát định lượng và định tính, phân tích tình hình ứng dụng thương mại điện tử của các doanh nghiệp dịch vụ vừa và nhỏ tại TPHCM những năm gần đây. Kết quả cho thấy, bên cạnh tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử ngày càng gia tăng, phổ biến với việc xây dựng website, sử dụng sàn thương mại điện tử và sử dụng phần mềm quản lý khách hàng, bán hàng trực tuyến… các doanh nghiệp vẫn đang gặp nhiều khó khăn thách thức về nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Vì vậy cần có giải pháp để hoạt động doanh nghiệp phát triển bền vững.

CHÍNH SÁCH THÚC ĐẨY ĐỔI MỚI SÁNG TẠO TRONG DOANH NGHIỆP CÔNG NGHỆ CỦA TRUNG QUỐC - HÀM Ý CHÍNH SÁCH CHO VIỆT NAM

PHAN TUẤN ANH — 2025-09-24

Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp công nghệ ngày càng thể hiện vai trò quan trọng là một động lực không thể thiếu trong phát triển khoa học công nghệ nói riêng và trong chiến lược phát triển quốc gia nói chung. Trung Quốc là một điển hình của Châu Á, từ một nước “gia công” nay đã và đang ghi dấu ấn trên bản đồ công nghệ thế giới. Bài viết tổng quan các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp công nghệ của Trung Quốc từ đó phân tích và đưa ra gợi ý chính sách cho Việt Nam nhằm hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước.

SỨC KHỎE TÂM THẦN CỦA SINH VIÊN KHỐI Y TẾ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH: MỘT TIẾP CẬN XÃ HỘI HỌC

TRẦN LÊ DIỄM ANH — 2025-09-24

Sinh viên khối y tế thường chịu áp lực học tập, nghề nghiệp và văn hóa - xã hội, điều này khiến họ có nhiều nguy cơ bị suy giảm sức khỏe tinh thần. Dựa vào các dữ liệu khảo sát định lượng và định tính từ 525 sinh viên của Trường Đại học Y Dược TPHCM và Trường Đại học Y Dược Phạm Ngọc Thạch, nghiên cứu phân tích đặc điểm sức khỏe tâm thần của sinh viên khối y tế tại TPHCM theo các đặc điểm nhân khẩu - xã hội và kinh tế - xã hội gia đình, dựa trên hai thang đo WHO-5 và GHQ-12. Kết quả cho thấy có 56,4% sinh viên khối y tế TPHCM qua khảo sát khỏe mạnh tinh thần (WHO-5 > 13) và 59,8% có nguy cơ đau khổ tâm lý (GHQ-12 ≥ 3). Trong đó, nhóm có sức khỏe tâm thần kém tập trung ở sinh viên RHM, sinh viên nữ và sinh viên thuộc nhóm thu nhập gia đình thấp. Kết quả này gợi ý các thiết kế can thiệp theo ngành học, giới tính và hỗ trợ tài chính nhằm nuôi dưỡng cả trạng thái tinh thần tích cực và giảm thiểu nguy cơ đau khổ tâm lý cho sinh viên khối y tế.

TIỀM NĂNG VÀ THÁCH THỨC TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH VĂN HÓA Ở HÓC MÔN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LÊ THỊ HUYỀN — 2025-09-24

Hóc Môn là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển du lịch văn hóa, nhiều sản phẩm văn hóa đặc thù và là vùng đệm trong chuỗi phát triển du lịch của TPHCM. Trên cơ sở các báo cáo của huyện Hóc Môn và các nguồn tư liệu từ các nghiên cứu trước, bài viết trình bày thực trạng và về xu hướng phát triển du lịch văn hóa ở Hóc Môn, đồng thời đưa ra một số giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa ở Hóc Môn.