Tạp chí Khoa học xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

KHUÔN ĐÚC TRANG SỨC TRONG VĂN HÓA ÓC EO Ở MIỀN TÂY NAM BỘ - ĐẶC TRƯNG, NIÊN ĐẠI VÀ QUAN HỆ VĂN HÓA

NGUYỄN NHỰT PHƯƠNG — 2024-09-27

Khuôn đúc trang sức trong văn hóa Óc Eo ở miền Tây Nam Bộ được tìm thấy ở các di tích như Óc Eo - Ba Thê, Nhơn Thành, Gò Tháp, Nền Chùa, Cạnh Đền, được làm từ đá phiến, có dạng hình hộp chữ nhật với nhiều hình vật đúc, phổ biến là khuyên tai hình con đỉa. Sự xuất hiện của khuôn đúc cho thấy nghề thủ công chế tác trang sức bằng chì - thiếc có nguồn gốc bản địa, có thể vào khoảng thế kỷ 4 - 7 và kéo dài đến sau thế kỷ 7 Công nguyên.

DI TÍCH KHẢO CỔ HỌC THỜI TIỀN SỬ MUỘN Ở LƯU VỰC SÔNG VÀM CỎ - ĐẶC TRƯNG, NIÊN ĐẠI VÀ QUAN HỆ VĂN HÓA

NGUYỄN QUỐC MẠNH — 2024-09-27

Lưu vực sông Vàm Cỏ nằm trên không gian chuyển tiếp giữa miền Đông và Tây Nam Bộ. Nơi đây có một hệ thống các di chỉ thời tiền sử qua các giai đoạn: hậu kỳ Đá mới - sơ kỳ đồng đến thời đại sắt phát triển (4.000 - 2.000 BP) và tiếp tục kéo dài sang đầu Công nguyên. Kết quả nghiên cứu khảo cổ học đã dần xác lập được các giai đoạn phát triển trong thời tiền sử muộn ở lưu vực sông Vàm Cỏ, từ thềm đất cao phù sa cổ xuống chiếm lĩnh và phát triển trên miền đồng bằng thấp phù sa mới. Mỗi giai đoạn có những đặc trưng văn hóa nổi bật phản ánh diện mạo môi trường tự nhiên và đời sống xã hội của cư dân cổ. Các di tích khảo cổ học thời tiền sử muộn ở lưu vực sông Vàm Cỏ có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển chuyển tiếp sang thời sơ sử ở miền Tây Nam Bộ và đánh dấu sự kết thúc của thời tiền sử, đóng góp tích cực vào quá trình hình thành văn hóa đô thị sớm ở Nam Bộ vào đầu Công nguyên.

QUAN ĐIỂM CỦA ALVIN TOFFLER VỀ QUYỀN LỰC VÀ PHẨM CHẤT QUYỀN LỰC

ÔNG VĂN NĂM — 2024-09-27

Phạm trù quyền lực là một trong những phạm trù nền tảng của tri thức chính trị. Đây là một vấn đề tuy cũ nhưng lại lôi cuốn được sự quan tâm của rất nhiều người với nhiều quan điểm khác nhau. Để cung cấp thêm thông tin nghiên cứu về vấn đề quyền lực và quyền lực chính trị, bài viết này phân tích quan điểm của nhà tương lai học, kinh tế học, xã hội học người Mỹ - Alvin Toffler về quyền lực và phẩm chất từng loại quyền lực trong xã hội: quyền lực của bạo lực, quyền lực của của cải và quyền lực của tri thức.

PHÁT TRIỂN DU LỊCH DI SẢN GẮN VỚI HỆ THỐNG DI TÍCH LỊCH SỬ - VĂN HÓA Ở HUYỆN ĐẢO LÝ SƠN TỈNH QUẢNG NGÃI

NGUYỄN THỊ HẬU — 2024-09-27

Huyện đảo Lý Sơn là địa phương có truyền thống lâu đời trong việc khai thác và bảo vệ vùng biển đảo thuộc lãnh hải Việt Nam. Truyền thống này được thể hiện bằng hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú trên huyện đảo. Những năm gần đây, huyện đảo Lý Sơn đang phát triển những sinh kế mới, trong đó có các loại hình dịch vụ và du lịch. Bài viết trình bày hệ thống di tích lịch sử - văn hóa trên đảo, và đề xuất phương thức gắn kết giữa du lịch với bảo tồn giá trị văn hóa, di sản, môi trường sinh thái đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội.

TÁC ĐỘNG CỦA BẢO HIỂM Y TẾ ĐẾN CHI PHÍ KHÁM CHỮA BỆNH MÃN TÍNH CỦA CƯ DÂN NÔNG THÔN ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

NGUYỄN THỊ NHUNG — 2024-09-27

Tăng cường độ bao phủ của bảo hiểm y tế (BHYT) được xem là cách tốt nhất để đạt được mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân. Bảo vệ các hộ gia đình khỏi gánh nặng kinh tế trong chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe là trọng tâm của chính sách y tế toàn cầu, nó cho phép tất cả mọi người tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thông qua hoạt động chia sẻ rủi ro và bảo vệ khỏi nguy cơ chi phí chăm sóc sức khỏe tăng vượt quá mức chi tiêu. Từ dữ liệu định lượng và định tính được khảo sát năm 2023 tại bốn xã nông thôn Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), bài viết trình bày mối tương quan giữa BHYT và chi phí khám chữa bệnh, chi phí cho khám chữa bệnh mãn tính của người bệnh có sử dụng BHYT và không sử dụng BHYT, chi phí khám chữa bệnh của người bệnh có BHYT ở các tuyến huyện tỉnh và trung ương và cơ sở y tế tư nhân tại địa phương. Từ đó đề xuất về cơ sở vật chất, trang thiết bị, tay nghề của đội ngũ nhân viên y tế tuyến huyện, và đặt mục tiêu hướng đến việc thông tuyến đến tuyến tỉnh với các trang thiết bị y tế hiện đại, chuyên khoa kỹ thuật cao vào trong BHYT.

BẮT NẠT QUA MẠNG TRONG HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ – MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT, THỰC TIỄN VÀ GIẢI PHÁP

VŨ HỒNG NHUNG — 2024-09-27

Bắt nạt qua mạng đang là một vấn nạn trong học sinh. Kết quả khảo sát cho thấy bắt nạt qua mạng được học sinh trung học cơ sở nhận thức khá rõ. Vấn nạn này đang có xu hướng gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tinh thần, thể chất và học lực của học sinh. Trên cơ sở các nghiên cứu trước và qua khảo sát thực tế, bài viết trình bày hướng phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội nhằm ngăn ngừa và giải quyết tình trạng bắt nạt qua mạng trong học sinh trung học cơ sở.