Tạp chí Khoa học xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

THỰC TRẠNG TIẾP CẬN NGUỒN NƯỚC SẠCH TRONG SINH HOẠT CỦA NGƯỜI DÂN Ở TỈNH ĐỒNG NAI

LÊ THẾ VỮNG — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Những năm qua tỉnh Đồng Nai đã có nhiều nỗ lực trong đảm bảo cung cấp nguồn nước sạch trong sinh hoạt của người dân như mở rộng cơ sở hạ tầng, mạng lưới cung cấp nước sạch tập trung. Tuy nhiên vẫn còn những trở ngại như hạ tầng đường ống, chi phí lắp đặt cao và rào cản về hành chính. Dựa trên dữ liệu định lượng (khảo sát 1.000 hộ gia đình) và định tính (69 phỏng vấn sâu với cán bộ quản lý và người dân) bài viết tập trung phân tích thực trạng và đề xuất một số giải pháp khuyến nghị nhằm nâng cao khả năng tiếp cận nguồn nước sạch tập trung, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người dân trong tỉnh.

QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN HOẠT ĐỘNG KINH TẾ VÀ SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN XÃ AN ĐỨC, BẾN TRE GIAI ĐOẠN 2010 - 2024

NGUYỄN THỊ KIM NƯƠNG — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Trên cơ sở khảo sát tư liệu địa phương, các báo cáo của chính quyền xã, cùng với kết quả phỏng vấn sâu, bài viết tập trung phân tích quá trình chuyển biến hoạt động kinh tế và sinh kế của người dân ở xã An Đức, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre giai đoạn 2010-2024 dưới góc độ lịch sử. Kết quả cho thấy sự thay đổi rõ nét từ một xã thuần nông truyền thống dựa chủ yếu vào cây lúa, từng bước dịch chuyển sang hoạt động kinh tế đa dạng, trong đó nuôi trồng thủy sản và các ngành phi nông nghiệp của cộng đồng nông thôn ven biển ngày càng giữ vai trò chủ đạo.

ĐÀN ĐÁ TIỀN SỬ Ở KHU VỰC NAM TÂY NGUYÊN - ĐÔNG NAM BỘ VÀ NAM TRUNG BỘ – TỔNG QUAN MỘT SỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

LÊ HOÀNG PHONG — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Đàn đá là một trong những loại hình nhạc cụ gõ cổ xưa nhất của Việt Nam, được chế tác từ các thanh đá có kích thước và độ dày khác nhau để tạo âm vực trầm bổng. Không chỉ có giá trị âm nhạc, đàn đá còn mang ý nghĩa tinh thần sâu sắc, thường hiện diện trong các nghi lễ cộng đồng dân tộc Tây Nguyên. Bài viết tổng quan một số kết quả nghiên cứu về đàn đá thời tiền sử ở khu vực Nam Tây Nguyên - Đông Nam Bộ và Nam Trung Bộ từ các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Qua đó, bài viết nêu ra những nhận định chung về một số đặc điểm về niên đại, địa hình, chế tác… của những hiện vật này.

NGƯỜI CHĂM HỒI GIÁO TỈNH AN GIANG DI CƯ ĐẾN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - CẢM GIÁC THUỘC VỀ VÀ Ý ĐỊNH Ở LẠI NƠI ĐẾN (Nghiên cứu trường hợp xã Củ Chi)

NGUYỄN THỊ NHUNG — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Cảm giác thuộc về hay cảm giác thân thuộc (sense of belonging) đối với nơi đến của người di cư có ảnh hưởng tích cực đến ý định cư trú lâu dài của họ tại nơi đang sinh sống. Dựa vào dữ liệu định lượng và định tính năm 2022, bài viết phân tích động cơ và khuynh hướng định cư của cộng đồng người Chăm Hồi giáo tỉnh An Giang di dân đến xã Củ Chi, TPHCM. Kết quả khảo sát cho thấy, việc làm với thu nhập ổn định, việc thực hành đức tin được bảo đảm và mối quan hệ tốt đẹp với cộng đồng nơi đến đã mang lại cho người Chăm sự hài lòng với cuộc sống hiện tại ở nơi đến. Điều này cũng đồng thời hình thành cảm giác thuộc về để người Chăm có ý định ở lại lâu dài và xem xã Củ Chi, TPHCM như là quê hương thứ hai của mình.

THU NHẬP TỪ LAO ĐỘNG ĐI LÀM ĂN XA TRONG KINH TẾ HỘ GIA ĐÌNH NGƯỜI CHĂM HỒI GIÁO (Nghiên cứu tại ấp La Ma, xã Vĩnh Hậu, tỉnh An Giang)

PHAN THANH LỜI — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Dựa vào dữ liệu định tính thu thập tại cộng đồng người Chăm Hồi giáo ở ấp La Ma, xã Vĩnh Hậu, tỉnh An Giang vào tháng 7 năm 2025, bài viết trình bày về nguồn tiền gửi về từ lao động đi làm ăn xa trong đời sống kinh tế hộ gia đình. Thu nhập của lao động đi làm ăn xa, trong đó có nghề buôn bán rong truyền thống góp phần giúp cho đời sống kinh tế hộ gia đình của cộng đồng này tương đối ổn định. Tuy nhiên, vẫn cần có sự hỗ trợ thêm từ chính quyền để phát triển đời sống ngày một tốt hơn.

TIẾP CẬN DỊCH VỤ CHĂM SÓC SỨC KHỎE SINH SẢN CỦA PHỤ NỮ NÔNG THÔN ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

NGUYỄN THỊ CÚC TRÂM — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản là điều kiện thiết yếu để bảo đảm quyền về sức khỏe cơ bản cho phụ nữ, đặc biệt tại khu vực nông thôn nơi còn tồn tại nhiều rào cản về kinh tế, nhận thức và hạ tầng y tế. Từ dữ liệu khảo sát 542 phụ nữ tại hai tỉnh An Giang và Bến Tre năm 2023 bài viết phân tích thực trạng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản của phụ nữ nông thôn tại Đồng bằng sông Cửu Long về chăm sóc sức khỏe phụ khoa và thai kỳ, trên cơ sở đó khuyến nghị giải pháp nhằm bảo đảm tiếp cận dịch vụ chăm sóc SKSS hướng tới công bằng và an toàn cho phụ nữ.

LỚP HỌC TÌNH THƯƠNG VÀ CÁC CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ GIÁO DỤC – TRƯỜNG HỢP TRẺ EM NHẬP CƯ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN ĐẶNG MINH THẢO — Mon, 27 Oct 2025 00:00:00 +0000

Bài viết phân tích vai trò của các lớp học tình thương, lớp phổ cập tại TPHCM như một mô hình giáo dục phi chính quy có ý nghĩa nhân văn và xã hội sâu sắc. Nghiên cứu cho thấy các lớp học này đã góp phần bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục cho trẻ em nhập cư và nhóm yếu thế trong bối cảnh rào cản hành chính, pháp lý và kinh tế còn tồn tại. Tuy nhiên, việc thiếu khung pháp lý, cơ chế phối hợp và nguồn lực tài chính bền vững đang làm hạn chế tính ổn định và khả năng kết nối với hệ thống giáo dục chính quy. Trên cơ sở đó hàm ý hoàn thiện chính sách để tích hợp mô hình này vào hệ thống giáo dục chính quy bền vững hơn.