Tạp chí Khoa học xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC CỦA MINH ĐĂNG QUANG QUA TÁC PHẨM CHƠN LÝ

2025-07-22T09:09:39+00:00

Tổ sư Minh Đăng Quang – người sáng lập hệ phái Phật giáo Khất sĩ Việt Nam. Ông quan niệm giáo lý đạo đức rất quan trọng, tạo nền tảng bền vững cho xã hội. Tư tưởng của ông trong Chơn lý tuy mang tính tôn giáo, song khát vọng nâng cao đạo đức phần nào có sự phù hợp với nhu cầu ổn định và phát triển xã hội hiện nay.

HỢP TÁC TÀI CHÍNH GIỮA NGA VÀ TRUNG QUỐC TRONG KHUÔN KHỔ BRICS: MỤC TIÊU, THỰC TRẠNG VÀ XU HƯỚNG

2025-07-22T09:12:50+00:00

BRICS là một tổ chức quốc tế được thành lập vào năm 2010 đã và đang nổi lên như một diễn đàn quan trọng để các quốc gia tham gia thúc đẩy lợi ích chung và định hình lại cấu trúc kinh tế - chính trị toàn cầu. Nga và Trung Quốc không chỉ là những quốc gia sáng lập mà còn là những nước đóng vai trò lãnh đạo với nhiều sáng kiến thúc đẩy hợp tác nội khối. Kết hợp sức mạnh lẫn nhau, trong đó hợp tác tài chính giữa Nga và Trung Quốc đóng vai trò then chốt trong hợp tác kinh tế nội khối. Sự hợp tác về tài chính của hai quốc gia thể hiện sự hội tụ lợi ích song phương và nỗ lực chung nhằm giảm sự phụ thuộc vào hệ thống tài chính do phương Tây chi phối, xây dựng các kênh thanh toán và cơ sở hạ tầng tài chính độc lập, thúc đẩy một hệ thống tài chính đa cực hơn. Bài viết này phân tích mục tiêu, thực trạng và xu hướng hợp tác tài chính Nga-Trung Quốc trong khuôn khổ BRICS.

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN MỨC SINH TẠI VÙNG NGOẠI VI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH (Trường hợp ở xã Nhị Bình và thị trấn Hóc Môn, huyện Hóc Môn)

2025-07-22T09:15:59+00:00

TPHCM (trước ngày 01/7/2025) là một trong những địa phương có mức sinh thấp nhất cả nước và thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế cần thiết. Với vai trò là đầu tàu kinh tế của cả nước, mức sinh thấp đặt ra nhiều thách thức trong vấn đề dân số và phát triển bền vững cho Thành phố. Dựa trên kết quả nghiên cứu trường hợp xã Nhị Bình và thị trấn Hóc Môn thuộc huyện Hóc Môn qua dữ liệu định tính được khảo sát và tài liệu thứ cấp, bài viết phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến mức sinh tại vùng ngoại vi TPHCM. Với cách tiếp cận từ dưới lên từ khảo sát, bài viết còn chỉ ra nguyên nhân cũng như sự cân nhắc của các cặp vợ chồng khi đưa ra các quyết định liên quan đến việc sinh con.

CẢI THIỆN MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC CHO TÀI XẾ XE ÔM CÔNG NGHỆ QUA VAI TRÒ CÁC BÊN LIÊN QUAN - TỪ KINH NGHIỆM CỦA INDONESIA LIÊN HỆ ĐẾN VIỆT NAM

2025-07-22T09:21:03+00:00

Indonesia là quốc gia phát triển mạnh dịch vụ xe công nghệ. Từ dữ liệu thứ cấp và kết quả phỏng vấn sâu cho thấy mô hình liên kết ba bên của Indonesia đã góp phần cải thiện môi trường làm việc, đảm bảo thu nhập ổn định cho tài xế xe ôm công nghệ. Kết quả từ mô hình này là kinh nghiệm cho Việt Nam trong vấn đề đảm bảo công bằng và phúc lợi cho người lao động làm việc trên các nền tảng số.

SỰ HỖ TRỢ CỦA MẠNG LƯỚI XÃ HỘI ĐỐI VỚI HỘ GIA ĐÌNH DI CƯ TRONG GIAI ĐOẠN ĐẦU ĐẾN VÙNG NÔNG THÔN ĐÔNG NAM BỘ (Trường hợp ở xã Tân Hiệp, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước)

2025-07-22T09:23:25+00:00

Dựa trên dữ liệu khảo sát 97 hộ di cư tại xã Tân Hiệp, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước (trước ngày 01/7/2025), bài viết phân tích vai trò của mạng lưới hỗ trợ của các hộ gia đình trong giai đoạn đầu định cư tại nơi ở mới. Kết quả cho thấy phần lớn hộ gia đình có nhận được hỗ trợ (cung cấp thông tin nơi ở, động viên tinh thần, giới thiệu việc làm…) với trung bình khoảng 3,5 người, chủ yếu từ gia đình, họ hàng, bạn bè và hàng xóm tại nơi đến. Bài viết cũng chỉ ra sự khác biệt đáng kể về quy mô, thành phần mạng lưới và mức độ nhận được hỗ trợ của các nhóm hộ di cư đến từ miền Bắc - Trung - Nam, phản ánh sự khác biệt về thời điểm nhập cư và mức độ gắn kết cộng đồng giữa các nhóm di dân; trong đó, các hộ người miền Trung có mạng lưới hỗ trợ lớn nhất và đa dạng nhất nhờ các mối liên kết thân tộc và đồng hương chặt chẽ.

ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC TƯ THỤC Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG NHẰM ĐÁP ỨNG NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO

2025-07-22T09:25:46+00:00

Giáo dục đại học tư thục ở Đồng bằng sông Cửu Long góp phần không nhỏ vào đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững khu vực này, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập giáo dục hiện nay. Từ dữ liệu thứ cấp và phỏng vấn sâu cán bộ quản lý, giảng viên, bài viết phân tích những thách thức tại các trường đại học tư thục ở Đồng bằng sông Cửu Long; đồng thời, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động và uy tín của các trường đại học tư thục trong khu vực nhằm đáp ứng nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh hiện nay.

NỬA THẾ KỶ XÃ HỘI HỌC ĐƯƠNG ĐẠI VIỆT NAM: ĐỀ XUẤT MỘT Ý TƯỞNG

2025-07-22T09:27:59+00:00

Cột mốc 50 năm thống nhất đất nước (1975-2025) và 40 năm đổi mới (1986-2026) là dịp tốt để giới xã hội học nhìn lại chặng đường đã qua, kiểm kê và đánh giá đóng góp của mình về học thuật và cho xã hội, và đưa ra tầm nhìn mới. Trong năm 2025-2026 giới xã hội học nên tiến hành một chương trình có thể gọi tên là “Nửa Thế kỷ Xã hội học Đương đại Việt Nam”, kết hợp nhiều loại hình hoạt động, bao quát năm lĩnh vực: phát triển học thuật, đóng góp chính sách, tác động xã hội, chia sẻ tri thức, và đào tạo nhân lực. Đây cũng là việc cùng nhau tạo dựng kho tư liệu lịch sử xã hội học Việt Nam, một mảng nghiên cứu đang rất nghèo nàn, ít người quan tâm, ít tài trợ. Chương trình có thể tạo nên sinh khí mới cho ngành xã hội học, mở rộng sức lan tỏa của xã hội học trong giáo dục và xã hội. Đây có thể cũng là ý tưởng tốt cho một số ngành khoa học xã hội gần gũi khác.